Materiałami takimi są pojedyncze związki chemiczne lub wymieszane z kilku związków i która jest zdolna w pewnych odpowiednich warunkach do szybkiej gwałtownej reakcji o charakterze egzotermicznym. Podczas tego towarzyszy wydzielanie wielkiej ilości produktów gazowych w postaci wybuchu. Pierwszym materiałem wybuchowym prawdopodobnie był czarny proch wynaleziony w Chinach. Wymaga też bodźców zewnętrznych i mogą być różne w zależności od materiału wybuchowego. Może to być wybuch, uderzenie, potarcie, a nawet lekki dotyk, ogrzanie, dopływ światła lub prądu elektrycznego lub kontakt z substancją chemiczną. Wyróżnia się podział na inicjujące, kruszące, miotające masy pirotechniczne. Te same materiały wybuchowe mogą mieć różną charakterystykę wybuchu w zależności od czynników jak rodzaj inicjacji, rozległość, stopień rozproszenia, stopień koncentracji, jednolitość, grubość materiału temperatura, obecność spowalniaczy oraz warunki samej reakcji czyli opakowania materiału. Materiały rozszczepialne często też się do nich zalicza ze względu na zbliżony ale silniejszy efekt jaki wywołane jest rozpoczęcie reakcji łańcuchowej.

Abelit

Jest mieszaniną amonowo-saletrzaną składa się z azotanu amonu, trotylu, dwunitrobenzenu i halitu. Nazwa pochodzi od chemika wynalazcy pochodzenia brytyjskiego. Używa się go jako materiał wybuchowy w górnictwie, żeby kruszyć węgiel. W dzisiejszych czasach nadal jest przydatny i prawdopodobnie będzie dopóki będą istnieć kopalnie, bo jest to tani kruszec. Jednocześnie stosowany był też już w pierwszej wojnie światowej. Do dzisiaj prowadzone są nad nim różnego typu badania względem jest właściwości i zastosowania.

A-589

Jest to mieszanina oktogonu i polibutadienu. Jeśli ma gęstość 1,66 kilograma na decymetr sześcienny to posiada prędkość detonacji równą osiem tysięcy dwieście sześćdziesiąt metrów na sekundę. Nadal jest wykorzystywany jako materiał wybuchowy do konstruowania bomb. W wielu wypadkach jest używany przez terrorystów. Przede wszystkim obecnie spotkać go można w zastosowaniu na Bliskim Wschodzie. Jednocześnie nigdy nie można być pewnym względem europejskich terrorystów, ponieważ jest on względnie łatwo dostępny.

ANFO

Powstaje przez nasączanie porowatego azotanu amonu paliwami płynnymi jak benzyna, czy olej. Następnie jest granulowany, ale trudno detonuje i trzeba użyć detonatorów z kruszących materiałów wybuchowych jak heksogen i miedzianki. Możliwe jest też zdetonowanie od spłonki z materiału wybuchowego inicjującego. Wymaga to specjalnej obróbki materiału i odpowiedniego ustawienia spłonki w ładunku. Jest tanim materiałem strzałowym w kopalniach i stosowany przez terrorystów, a jako nawóz w USA przez farmerów.

RZ-04-P1

Jest to amerykański kruszący materiał wybuchowy używany w kopalniach jak i przy wysadzaniu dolomitów. Materiał ten jest o najgwałtowniejszej detonacji i największej sile działania. Wymaga zapoczątkowania reakcji wybuchowej przez inny materiał wybuchowy i o zmniejszonej sile działania. Ich pole działania jest szerokie. Używa się też do bomb, które są konstruowane nawet przez zamachowców czy terrorystów. Jest to też mieszanina oktogonu i nitonu. Obecnie można go spotkać coraz częściej wśród właśnie terrorystów.

RX-04-AU

Jest to jeden z kruszących materiałów wybuchowych. Jego skład to przede wszystkim dziewięćdziesiąt dwa procent oktogonu oraz osiem procent polietylenu. Jego gęstość wynosi niecałe dwa kilogramy na decymetr sześcienny. Jednocześnie należy zaznaczyć, że osiąga on prędkość nawet do ośmiu tysięcy sześciuset trzydziestu metrów na sekundę, jeśli chodzi o prędkość detonacji. Jest jednym z popularniejszych materiałów wybuchowych z tej kategorii. Wykorzystywany jest najczęściej przez terrorystów.

MABT

Jest to włoski materiał wybuchowy i składa się z trotylu, dinitrofenolu oraz kwasu pikrynowego. Łatwo dostępny i wykorzystywany przez terrorystów przeciwko zwykłym ludziom, jak i w kopalniach i dolomitach przy kruszeniu skał. Należy zaznaczyć, że MABT jest materiałem wybuchowym jednym z mocniejszych, które współcześnie są wykorzystywane. Jednocześnie można go łatwo zdobyć. Ponadto trzeba też zaznaczyć, że wielokrotnie powoduje on ofiary śmiertelne nie tylko w przypadku wybuchu blisko człowieka, ale nawet na dosyć dalekie odległości.