Introligatorstwo

Introligatorstwo

Tym terminem określa się w sumie pewien rodzaj rzemiosła bądź też dział przemysłu z kategorii poligraficznego, który specjalizuje się przede wszystkim w oprawianiu druków. Jest to bowiem wykańczanie materiałów, które schodzą już z maszyny drukarskiej i potrzebują tak naprawdę ostatnich elementów do swojego istnienia, a mianowicie sklejenia wszystkiego w całość i oprawienia w okładki. Najczęściej w historii stosowane były do tego celu różnego typu tkaniny introligatorskie. Przede wszystkim wymienia się brukam, ekrudę, kaliko, merlę, muślin, lederynę i inne. Wśród pojęć, które należy wymienić w kategorii introligatorstwa mieszczą się między innymi: antybiga, biga, bigówka, dublera, falc, grzbiet, gładzik, oprawa, perforowanie, rycowanie, radełko introligatorskie, kieszeń książki, laminowanie, bindowanie, wykrawanie, tytulatura, obwoluta, oporkowanie bloku książki, złamywarka i wiele innych. Poszczególnie nazwy odnoszą się albo do części książki, albo do narzędzi lub materiałów, które są w tym procesie introligatorskim stosowane.

Bigówka

Inna nazwa to przygniatarka. Jest to maszyna do bigowania, czyli przegniatania, wygniatania i rylowania, okładek miękkich, a także wyrobów z galanterii introligatorskiej. Głównym elementem tej maszyny jest czterokanałowa wkładka przegniatająca, która mocowana jest w górnej ruchomej stalowej belce, która połączona jest z korbowodami. Ustawia się tam grubość wytworów i położenie robocze jednego z czterech kanałów wkładki. Big, a więc swoiste wgniecenie, pojawia się po dociśnięciu wytworu papieru do dolnego noża maszyny introligatorskiej. Jest ona sterowana elektrycznie poprzez pedały.

Agat introligatorski

Jest to swoiste narzędzie introligatorskie, ale również pozłotnicze. Służy ono przede wszystkim do polerowania powierzchni, które pokryte są złotem w płatkach. Głównie w introligatorskie są to brzegi bloku książkowego. Owe płatki złota mogą być prawdziwe lub tylko w formie imitacji złota. Wielokrotnie współcześnie stosowane są też płatki aluminium dla srebrnego brzegu. Polerować można też brzegi barwione, głównie na czarno. Wyróżnia się trzy rodzaje agatu introligatorskiego, a mianowicie: fajkowy (wygięty w łuk) do brzegu żłobkowego książki, płaski zaokrąglony do polerowania wstępnego i płaski do brzegu górnego i dolnego książki.

Wykrojnik

Współcześnie przede wszystkim stosowane w poligrafii, w produkcji masowej, swoiste narzędzie, który wycina określony kształt z arkusza zadrukowanego. Płaszczyzna ma trwale umocowane ostrza i jest przyciskana do zadrukowanego papieru. Wycięcie z arkusza następuje poprzez jedno uderzenie urządzenia. Stosuje się tutaj noże tnące, sztancujące oraz perforujące, zależnie od aktualnego wzoru do wycięcia z arkusza. Jednocześnie należy zaznaczyć, że wykrojnik może oprócz wycinania (sztancowania) także przygniatać i perforować.

Rycowanie

Inna nazwa to nakrawanie. Jest to proces wycinania mechanicznie zadanych kształtów, poprzez matryc, lub pasów z folii samoprzylepnej, papieru tej kategorii itp. Jednocześnie nie przecina się podłoża, do którego są one przylepione. Po owym procesie można odkleić część użytkową z zostawieniem na podłożu zbędnych resztek całego procesu. Czasami obecnie stosuje się również rycowanie do nacinania kartonu lub tektury, jeśli projekt ma miejsca zagięć, która mają dać ostre krawędzie opakowań pudełkowych. Najczęściej wykorzystywane jest to w miejscach, które nie będą często zginane przy użytkowaniu.

Obwoluta

Jest to okładka, najczęściej papierowa, która zakładana jest na właściwą okładkę książki. Posiada ona zagięte brzegi, zachodzi na wewnętrzne strony okładki. Użycie jej podnosi standard danej publikacji, jak również jest swoistym świadectwem staranności wydawcy. Jest ona drukowana tylko z jednej strony. Jest to też swoista ochrona właściwej okładki książki i ma swoiste funkcje informacyjno-reklamowe. Drukowana jest na papieże wysokiej jakości, lakierowana bądź laminowana często. Daje ona możliwość użycia bogatszych środków graficznych zwłaszcza, jeśli główna okładka jest oklejana płótnem.

Oprawa

Jest to wykończenie wielostronicowej publikacji poligraficznej, najczęściej książki, ewentualnie wielostronicowego wytworu papierniczego, ale niezadrukowanego, jak zeszyt czy notes. Oprawa polega na trwałym połączeniu wszystkich kart wnętrz wraz z okładką. To ona określa ostateczny kształt zeszytu czy książki, a także wygląd całego wyrobu, ponieważ określa sposób wykonania wkładu, rodzaj okładki, jej budowy, a także sposób łączenia wkładu z okładką. Oprawy można podzielić na szyte i klejone, miękkie i twarde, bezszwowe, kolekcjonerskie, biblioteczne, broszurowe, całopapierowe, całopłócienne, drutowe, grzebieniowe, holendrowane, jednorodne i wiele innych.

Back To Top