Black Sabbath – Któż nie słyszał o Brytyjczykach z Black Sabbath, to w końcu ojcowie chrzestni metalu, klasyka ponad wszelkie inne klasyki gatunku. Zespół, który nadał ton całej generacji muzycznej i jego dokonania wciąż silnie oddziałują na współczesnych, zwłaszcza miłośników ciężkiego brzmienia. Nie ma drugiej takiej kapeli i z pewnością nie będzie, ponieważ chodzi o niepowtarzalną charyzmę członków zespołu. Zespołu, który określił czym jest ciężki rock, a właściwie metal, definiując gatunek w odniesieniu do każdego instrumentu jakich używali jego członkowie, łącznie rzecz jasna z głosowym. To nieprawdopodobne, że składająca się z czterech członków grupa muzyczna potrafi wpłynąć na charakter kultury w taki sposób, że nawiązują do niej kolejne pokolenia. Nie jest to jednak przypadkiem, bo pomysł narodził się jakby ściśle zaplanowany tej czwórki z Birmingham.
Był rok 1968, gdy Anthony „Tony” Iommi, William „Bill” Ward, John „Ozzy” Osbourne i Terence „Geezer” Butler zakładają swój zespół, którego rozpoznawczym atrybutem zostaje bardzo niskie jak na owe czasy brzmienie, efekt wypadku gitarzysty Tonego Iommiego, bowiem na skutek wypadku w pracy traci on końcówki palców prawej ręki. Gra na gitarze sprawia mu w związku z tym ból, zmniejsza więc napięcie strun strojąc gitarę niżej. W ten sposób powstaje charakterystyczne dla zespołu, oryginalne brzmienie. Nisko grająca gitara, na której Iommi powtarza proste, aczkolwiek ciężkie riffy, oraz ciężko brzmiąca sekcja rytmiczna w połączeniu ze specyficznym śpiewem Osbourne’a, nadaje muzyce Black Sabbath osobliwy nastrój, zgodny co najmniej z nazwą zespołu. Klimatu muzyce dodają ponure teksty Ozzy’ego, często egzystencjalne, z pogranicza mistyki i okultyzmu. Utwory Black Sabbath trzymają się konstrukcji dość prostej, złożonej z powtórzonych zwrotek i refrenów, po których ma miejsce gitarowe solo..
Już w ciągu pierwszych lat swej działalności grupa zostaje jednym z najbardziej znaczących i rozpoznawalnych zespołów. Przełomowy jest rok 1979, gdy z grupy odchodzi Ozzy Osbourne, rozpoczynając swoją karierę solową. Po jego odejściu Black Sabbath kontynuuje działalność ze zmiennym szczęściem, zachowując jednak swoje oryginalne brzmienie mimo dalszych zmian personalnych. Jedynym muzykiem, który pozostaje w niej na przestrzeni lat z pierwotnego składu jest Tony Iommi. O klasie Black Sabbath świadczy fakt, że szacowany nakład ze sprzedaży płyt zespołu na całym świecie wynosi 50 milionów egzemplarzy.
Są lata sześćdziesiąte. Protoplastą Black Sabbath jest grupa o nazwie Rare Breed, w szeregach której występuje Ozzy Osbourne i Geezer Butler. Z kolei Tony Iommi i Bill Ward noszą się z zamiarem założenia zespołu grającego bues rocka. Los sprawia, że wkrótce panowie poznają się by połączyć siły. Nowo powstałą formację początkowo nazywają The Polka Tulk Blues Band, lecz. wkrótce nazwa zostaje skrócona do Polka Tulk a ostatecznie zmieniona na Earth, Wtedy już zespół działa jako kwartet. W ramach Earth zostaje zarejestrowanych kilka taśm demo. Tak się złożyło jednak, że w kinie, naprzeciwko sali prób zespołu, wyświetlany jest film Black Sabbath – horror, który zostaje inspiracją dla muzyków, w szczególności do napisania utworu o takim samym tytule. Tekst piosenki zawiera odniesienia do prac maga i okultysty Dennisa Wheatleya.. Tym nie mniej w okresie późniejszym grupa protestuje przeciwko kojarzeniu jej z jakąkolwiek formą okultyzmu – to raczej image kreowany przez wytwórnie płytowe przy okazji promocji jej wydawnictw. Nie zmienia to faktu że w tekście Black Sabbath pojawia się postać demona. Ostatecznie zespół decyduje się na nazwę Black Sabbath, która zostaje oficjalnie przyjęta w sierpniu 1969 roku.
Pierwszy album grupy, jak przystało na debiut, nosi tytuł Black Sabbath, i odnosi sukces w Wielkiej Brytanii w 1970 roku. Zespół prezentuje na płycie surową i ciężką jak na początek lat 70 odmianę rocka. Następny album wyszedł w tym samym roku i zatytuowany Paranoid odnosi wielki sukces w UK i USA. Bardzo szybko, bo już w następnym roku powstaje płyta Master of Reality, na której występują ciekawe partie akustyczne – w utworze Solitude i Orchid. Wreszcie nadchodzi rok 1973, pewnie najważniejszy zespołu, a i nie mniej ważny w historii heavy metalu, bowiem ukazuje się wtedy album Sabbath Bloody Sabbath, dziś klasyka klasyk i obowiązkowa pozycja miłośników ciężkiego brzmienia.
Tymczasem, mimo miarodajnych sukcesów, członkowie Black Sabbath w międzyczasie zmagają się z nasilającymi się kłopotami. Ujawniają się problemy narkotykowe w zespole, ponadto problemy menedżerskie i w ogóle z zarządzaniem zespołem wpływają na początki wewnętrznych sporów, o tyle destruktywne, że mają wpływ na prace nad kolejnym albumem. Mimo trudności, w 1975 pojawia się płyta Sabotage i odnosi dość szybko sukces na rynku. Na albumie są ciekawe aranże, dotąd nieobecne. Ma się jednak wkrótce okazać, że to jeden z ostatnich sukcesów. Tak oto pojawia się następna płyta pt. Technical Ecstasy, czyli komercyjna klapa, której można się było spodziewać w związku z zastosowaniem brzmienia syntetyzatorów i orkiestry, odległych od wypracowanego dotąd stylu, ale płyta kładzie się tak dużym cieniem, że nawet całkiem niezła następna płyta pt. Never Say Die z roku 1978 nie potrafi odrobić komercyjnych zaległości.
W 1979 roku opuszcza zespół Ozzy Osbourne i w 1980 roku rozpoczyna karierę solową. Jego miejsce zajmuje były wokalista zespołu Rinbow, Ronnie James Dio. W ślad za nowym wokalistą ukazuje się nowy album Black Sabbath pt. Heaven and Hell, i to tym razem duży sukces komercyjny, na który zespół na pewno zasłużył.
Ronnie James Dio okazuje się przy tym bardzo charyzmatycznym frontmanem, który potrafi poruszyć zastępy fanów. Dowodzą tego wydane później płyty Black Sabbath takie jak Mob Rules i płyta koncertowa Live Evil. Jednak Dio po nagraniu tych płyt także opuszcza zespół, robiąc miejsce dla Iana Gillana z Deep Purple, który prowadzi następnie kapele do nagrania płyty Born Again. Po wydaniu tej płyty i niedługiej trasie koncertowej Gillan odchodzi spowrotem do Deep Purple, Black Sabbath tymczasem znów zostaje bez wokalisty. W tym momencie kłopoty zespołu potęgują się za sprawą braku odpowiedniego frontmana, by pozostawać bez nowych płyt i koncertować rzadko.
Ostatnim przejawem działalności jest przełom kilku lat na przestrzeni od roku 2007 do 2010, wówczas to rolę frontmana pełni na powrót Dio. 11 listopada 2011 r. świat dowiaduje się o reaktywacji zespołu w składzie z Ozzym Osbournem. Wkrótce po tym grupa rozpoczyna prace nad albumem studyjnym. Niedługo po rozpoczęciu nagrywania albumu okazuje się jednak, że Iommi cierpi na nowotwór. Pracę nad albumem ulegają przerwaniu, lecz po ustabilizowaniu się stanu zdrowia prace wracają na odpowiedni tor. Pech chce natomiast, że w lutym 2012 Ward ogłasza, że nie bierze już udziału w dalszych pracach zespołu. Album wychodzi jednak 10 czerwca 2013 roku, a w ślad za nim ma miejsce trasa promująca nową płytę, po której działalność Blach Sabbath zostaje rozwiązana.
